Presha ya kupanda (high blood pressure) mara nyingi huitwa “muuaji wa kimya kimya.” Kwanini? Kwa sababu watu wengi wanaweza kuwa nayo kwa miaka mingi bila kuonyesha dalili yoyote dhahiri.
Hata hivyo, kutojua dalili zake kunaweza kusababisha madhara makubwa kama kiharusi, matatizo ya moyo, na figo kushindwa kufanya kazi.
Katika makala haya, nimekuandalia mambo 3 muhimu zaidi unayopaswa kuzingatia kuhusu dalili za presha ya kupanda.
Jambo #1: Dalili Kuu ni KUTOKUWA na Dalili
Hili ndilo jambo la kwanza na la muhimu zaidi. Watu wengi husubiri kujisikia vibaya (kama kuumwa kichwa) ndipo wakapime presha. Ukweli ni kwamba, presha yako inaweza kuwa juu sana huku ukiendelea na shughuli zako kama kawaida.
Kutokuwepo kwa dalili mahususi ndiyo sababu kubwa inafanya ugonjwa huu kuwa hatari. Husababisha madhara taratibu bila wewe kujua.
Anza Kufuatilia Presha Yako Nyumbani
Kama Jambo #1 lilivyoeleza, njia pekee ya kujua ni kupima. Badala ya kusubiri kwenda hospitali, kuwa na kifaa chako nyumbani hukupa amani ya akili na uwezo wa kugundua tatizo mapema.
Special Offer! Kipimo cha Presha cha Kiganjani (Digital BP Machine)
Dhibiti Presha na Epuka Madhara yake. Fahamu namba zako wakati wote ukiwa nyumbani kwako.
Jambo #2: Dalili Hutofautiana Kulingana na Kiwango cha Presha
Ingawa wengi hawana dalili, presha inapopanda sana, mwili huanza kuonyesha ishara. Ni muhimu kutofautisha kati ya dalili za kawaida na dalili za dharura.
A. Dalili za Presha Inapopanda Kidogo (Mild)
Hapa, presha iko juu ya kawaida lakini bado haijafikia kiwango hatari. Dalili zake huwa ni:
- Kuumwa kichwa (mara nyingi sehemu ya nyuma ya kichwa)
- Kujisikia kizunguzungu
- Kuchoka haraka na bila sababu maalum
- Wakati mwingine, kichefuchefu kidogo
B. Dalili za Tahadhari (Hypertension Urgency)
Hapa presha iko juu sana (k.m., 180/110 au zaidi) lakini bado haijaleta madhara ya moja kwa moja kwenye viungo (organs). Dalili huwa kali zaidi:
- Kuumwa kichwa kali sana
- Kupumua kwa shida kidogo
- Wasiwasi na kuchanganyikiwa
- Damu kutoka puani (mara chache)
C. Dalili za Dharura (Hypertension Emergency)
Hii ni hali ya HATARI inayohitaji msaada wa hospitali mara moja! Hapa presha iko juu sana na imeanza kusababisha madhara kwenye viungo kama ubongo, moyo, au figo.
- Maumivu makali ya kifua (yanaweza kuashiria shambulio la moyo)
- Kupumua kwa shida sana (kama mtu anayezama)
- Kupoteza fahamu au kuchanganyikiwa vibaya
- Kupata kiharusi (upande mmoja wa mwili kupooza, kusema kwa shida)
- Kupungua kwa uwezo wa kuona ghafla
Jambo #3: Baadhi ya Dalili Huashiria Madhara Yameshakuwa Makubwa (Complications)
Wakati mwingine, dalili unazoziona si za presha yenyewe, bali ni za madhara ambayo presha imeshasababisha mwilini mwako baada ya kuiacha bila matibabu kwa muda mrefu.
- Moyo Kushindwa Kufanya Kazi: Kuvimba miguu, uchovu mkubwa, na kushindwa kupumua vizuri ukilala.
- Kiharusi (Stroke): Kulegea kwa upande mmoja wa uso au mwili, shida ya kuongea.
- Matatizo ya Macho: Kupungua kwa uwezo wa kuona au upofu kabisa.
- Matatizo ya Figo: Hii mara nyingi haionyeshi dalili hadi iwe mbaya sana.
Hitimisho na Ushauri Muhimu
Usipuuze dalili hizi. Lakini muhimu zaidi, USISUBIRI dalili. Kila mtu mzima anapaswa kufahamu namba zake za presha. Hatua za haraka na matibabu mapema ndio ufunguo wa kuzuia madhara makubwa.
Unatambuaje kama una Presha?
Wengi hufa au kupata madhara kwasababu huchelewa kufahamu kama wana presha. Fahamu namna sahihi ya kutambua kama shinikizo lako la damu limepanda.
