Mambo Matatu Muhimu Kuhusu Dawa za Presha
Dawa za presha ni muhimu sana katika kudhibiti shinikizo la damu. Kuna mambo matatu muhimu ambayo ni lazima uyazingatie unapotumia dawa hizi:
Dawa za presha zinadhibiti presha
Dawa za presha zina jukumu la kudhibiti shinikizo la damu. Zinawezesha kurekebisha kiwango cha presha mwilini na kuhakikisha kuwa mishipa ya damu inabaki katika hali ya kawaida. Hii ni muhimu sana kwa afya yako na inaweza kuzuia madhara makubwa kama vile kiharusi, shambulio la moyo, au matatizo ya figo.
Ziko za Aina Nyingi na Zinazofanya Kazi kwa Aina Tofauti
Dawa za presha zinapatikana katika aina tofauti na kila aina inafanya kazi kwa njia tofauti. Hii inamaanisha kuwa unaweza kubadilisha dawa unayotumia ikiwa inaleta madhara au maudhi. Kwa mfano, kama dawa fulani inakusababishia kikohozi kikavu au kizunguzungu, unaweza kuwasiliana na daktari wako ili abadilishe dawa hiyo na kukupa mbadala ambayo haina madhara hayo. Ni muhimu kushauriana na daktari kabla ya kufanya mabadiliko yoyote kwenye matumizi ya dawa za presha.
Usiache Bila Ushauri wa Daktari
Ni muhimu sana kutofanya maamuzi ya kusitisha matumizi ya dawa za presha bila ushauri wa daktari. Daktari wako amekupatia dawa hizo kulingana na hali yako ya kiafya na anajua ni jinsi gani zinavyofanya kazi mwilini mwako. Kuacha dawa bila ushauri wa daktari kunaweza kwa hatari na kunaweza kusababisha kuongezeka kwa shinikizo la damu. Ikiwa una wasiwasi au unapata madhara yoyote, ni vyema kuwasiliana na daktari wako ili apate kukuongoza vizuri.
Aina ya Dawa za Kushusha Presha
Kuna aina mbalimbali za dawa za kushusha presha. Dawa hizi zinafanya kazi kwa namna tofauti. Ni muhimu kufahamu aina za dawa za presha kwasababu itakuwezesha wewe na daktari wako kubadilisha aina ya dawa iwapo unapata maudhi unapotumia dawa fulani. Endelea kusoma kufahamu aina hizi za dawa za presha:
Aina ya Dawa za Kushusha Presha
Kuna makundi kadhaa ya dawa zinazotumiwa kutibu shinikizo la damu. Hapa ni baadhi ya makundi hayo:
Kuna makundi mengine ya dawa za presha kama vile vizuizi vya chaneli za kalsiamu, vizuia beta, vizuizi vya renin, vizuizi vya alpha, dawa za kutanua mishipa, dawa za kukinzana na aldosterone, na dawa za mchanganyiko.
Kila kundi lina njia yake ya kufanya kazi na inaweza kuwa na madhara na maudhi tofauti. Ni muhimu kushauriana na daktari wako ili kupata dawa inayokidhi mahitaji yako na inayokufaa zaidi.
1. Dawa za presha za kupunguza kiwango cha maji mwilini
Diuretics ni dawa ambazo hufanya kazi kwa kuongeza mkojo. Hii husaidia kupunguza kiwango cha maji katika mishipa ya damu na kusababisha kupungua kwa shinikizo la damu.
Baadhi ya madhara ya kawaida ya diuretics ni pamoja na kukojoa mara kwa mara na kuathiriwa kwa uwiano wa electrolyte. Mifano ya dawa hizi ni hydrochlorothiazide, furosemide, na chlorthalidone.
2. Dawa za presha za kuzuia mishipa ya damu kusinyaa – Vizuizi vya ACE
Vizuizi vya ACE hufanya kazi kwa kuzuia utengenezwaji wa homoni inayoitwa angiotensin II. Homoni hii husababisha mishipa ya damu kusinyaa na kuongeza shinikizo la damu. Kwa kuzuia mishipa kusinyaa, presha ya damu inapungua. Baadhi ya madhara ya kawaida ya vizuizi vya ACE ni pamoja na kikohozi. Mifano ya dawa hizi ni captropril na lisinopril.
ARBs hufanya kazi kwa kuzuia hatua muhimu katika utendaji kazi wa angiotensin II. Kama tulivyosema hapo awali, kwa kuzuia angiotensin II, mishipa ya damu haikusinyaa na hivyo kuongeza shinikizo la damu. Baadhi ya madhara ya kawaida ya ARBs ni pamoja na kikohozi kikavu au kizunguzungu. Mifano ya dawa hizi ni losartan na valsartan.
3. Dawa za presha za kufanya mishipa kutanuka – (CaBlockers)
Dawa za kupunguza misuli ya mishipa ya damu kukakamaa – Vizuizi vya chaneli za kalsiamu hufanya kazi kwa kulegeza misuli kwenye mishipa ya damu. Kulegeza misuli kwenye mishipa ya damu husaidia mishipa ya damu kupanuka na hivyo kupunguza shinikizo la damu.
Baadhi ya maudhi ya kawaida ya Vizuizi vya njia za kalsiamu ni kuvimbiwa au kuvimba kwa vifundo vya miguu. Mfano wa dawa hizi ni Amlodipine na Nifedipine
Dawa za kutanua mishipa: Dawa hizi hufanya kazi kwa kutanua mishipa ya damu, hivyo kupunguza shinikizo la damu. Mifano ya vasodilators ni pamoja na hydralazine (Apresoline) na minoxidil (Loniten).
Madhara ya kawaida ya vasodilators ni pamoja na maumivu ya kichwa, shinikizo la chini la damu, na mapigo ya moyo. Wanaweza pia kusababisha uhifadhi wa maji, ambayo inaweza kusababisha uvimbe kwenye miguu, au mikono.
4. Dawa za presha za kupunguza mapigo ya moyo
Mfano Vizuia Beta: Vizuizi vya Beta hufanya kazi kwa kuzuia athari za homoni ya epinephrine, ambayo huongeza kiwango cha moyo na shinikizo la damu. Baadhi ya maudhi ya kawaida ya Vizuizi vya Beta vinaweza kusababisha uchovu au kutokuwa na nguvu.
Mfano wa dawa hizi ni Propanolol na Carvedilol
7. Vizuizi vya Alpha: Dawa hizi hufanya kazi kwa kuzuia athari za adrenaline, homoni ambayo huongeza kasi ya moyo na shinikizo la damu. Mfano mmoja wa kizuizi cha alpha ni doxazosin (Cardura). Madhara ya kawaida ya vizuizi vya alpha ni pamoja na kizunguzungu, shinikizo la chini la damu, na maumivu ya kichwa. Dawa hizi pia husababisha kusinzia au kuzirai kwa baadhi ya wagonjwa.
5. Dawa za presha mchanganyiko
Hizi ni dawa zinazochanganywa katika kidonge kimoja. Aina mbili au zaidi za dawa za shinikizo la damu huweza kuchanganywa na kuwekwa katika kidonge kimoja.
Mifano ya dawa mchanganyiko ni pamoja na amlodipine/benazepril (Lotrel) na losartan/hydrochlorothiazide (Hyzaar). Madhara ya kawaida ya mchanganyiko wa dawa yanaweza kutegemea aina maalum za dawa zinazotumiwa.
Kama zilivyo dawa zote, dawa za shinikizo la damu zinaweza kuwa na athari na maudhi madogo madogo. Kuacha dawa ni moja ya changamoto kubwa kwenye tiba ya shinikizo la damu.
Wagonjwa wamekuwa wakishindwa kuhimili maudhi yatokanayo na dawa za shinikizo la damu la juu.
Hata hivyo, si kila mtu atapata madhara, na baadhi ya madhara yanaweza kuisha yenyewe baada ya wiki chache za matibabu. Ni muhimu kuwasiliana na tabibu wako kuhakikisha unatumia dawa unazoweza kuzimudu ili uweze kudhibiti presha.
Madhara ya Dawa za Presha
Kama ilivyo kwa dawa zote, dawa za presha zinaweza kuwa na athari na madhara madogo. Ni muhimu kuelewa madhara haya ili uweze kuchukua hatua stahiki. Baadhi ya madhara ya kawaida ya dawa za presha ni pamoja na kichefuchefu, kizunguzungu, shinikizo la chini la damu, na mabadiliko katika viwango vya electrolyte mwilini. Hata hivyo, si kila mtu atapata madhara haya, na baadhi ya madhara yanaweza kuisha yenyewe baada ya muda fulani wa matibabu.
Wagonjwa wengi wamekuwa wakishindwa kuhimili madhara hayo na hivyo kuacha matumizi ya dawa za presha. Hii ni changamoto kubwa katika tiba ya shinikizo la damu. Ni muhimu sana kuwasiliana na daktari wako ili aweze kukusaidia na kukupatia maelekezo sahihi. Daktari wako anaweza kurekebisha dozi ya dawa yako au kukupatia dawa mbadala ili kuepuka madhara hayo.
Dawa za Presha Zitumiwe Kwa Muda Gani?
Utaratibu wa matumizi ya dawa za presha ni muhimu sana. Ni vyema kufuata maagizo ya mtoa huduma wako wa afya kuhusu matumizi ya dawa hizo. Hii inaweza kujumuisha kutumia dawa kwa wakati maalum kila siku, pamoja na au bila chakula, au kuepuka vyakula au vinywaji fulani ambavyo vinaweza kuathiri ufanisi wa dawa.
Ni muhimu pia kuendelea kutumia dawa hata kama unajisikia vizuri au huna dalili zozote. Kuruka dozi au kuacha dawa kunaweza kuongeza shinikizo la damu na kuongeza hatari ya athari za ugonjwa wa presha. Hivyo, ni vyema kuwa mwangalifu na kufuata maagizo yote ya daktari wako.
Wakati mwingine, daktari wako anaweza kukushauri kubadilisha dawa au kurekebisha dozi yako ili kuhakikisha kuwa unapata matokeo bora. Ni muhimu kuwasiliana na mtoa huduma wako wa afya ikiwa una matatizo yoyote, madhara au maudhi unapotumia dawa za presha. Daktari wako atakuwa na ujuzi na uzoefu wa kukushauri vizuri zaidi.
